This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.
Polska unijnym liderem w produkcji… prawa
Żadne państwo w Unii Europejskiej nie produkuje tyle prawa, co Polska; w latach 2012-2014 weszło w naszym kraju w życie 56-krotnie więcej przepisów niż w Szwecji – wynika z szacunków firmy Grant Thornton.
W 2015 r. w Polsce weszło w życie 29,8 tys. stron maszynopisu nowego prawa, czyli najwięcej przynajmniej od 1918 r. i o 16 proc. więcej niż w rekordowym roku 2014 – takie wręcz przerażające wnioski płyną z komunikatu, przesłanego właśnie mediom przez firmę Grant Thornton.
Ta firma audytorsko-doradcza rok temu uruchomiła „Barometr otoczenia prawnego w polskiej gospodarce” – projekt badawczy, który na konkretnych liczbach pokazuje, jak dużo prawa produkuje się aktualnie w Polsce. W najnowszym raporcie „Polska liderem w produkcji prawa w Unii Europejskiej” podsumowana została produkcja prawa w 2015 r. oraz dokonano porównania naszego kraju z pozostałymi 27 krajami UE.
Prawo – nie tylko jego jakość, ale też stabilność – jest jednym z najważniejszych czynników, który wpływa na dynamikę rozwoju gospodarek. Duża zmienność prawa nie tylko utrudnia bowiem prowadzenie działalności gospodarczej, ale też naraża przedsiębiorców i zarządy firm na odpowiedzialność karną i administracyjną za łamanie prawa – podkreślają autorzy raportu.
Dalej pojawiają się już wyniki z badania i wnioski, które niejednego przedsiębiorcę mogą przyprawić o ból głowy. Choćby taki: jak wyliczono w raporcie, aby zapoznać się tylko z nowymi przepisami, przedsiębiorca powinien każdego dnia roboczego przeczytać 119 stron nowych aktów prawnych i poświęcić na to 3 godziny 59 minut pracy!
„Kiedy rok temu rozpoczynaliśmy nasz projekt monitoringu produkcji prawa w Polsce, nie mogliśmy uwierzyć własnym oczom. Okazało się, że w 2014 r. w naszym kraju powstało ponad 25 tys. stron maszynopisu nowych przepisów, czyli najwięcej w historii Polski. Niestety, w tym roku nasze zdziwienie nie jest mniejsze. W 2015 r. urzędnicy i politycy osiągnęli jeszcze wyższy, niewyobrażalny dotąd poziom: wyprodukowali 29,8 tys. stron maszynopisu nowych przepisów” – podkreślił cytowany w komunikacie Tomasz Wróblewski, Partner Zarządzający Grant Thornton w Polsce.
Choć już rok 2014 był rekordowy pod względem produkcji prawa, to w 2015 r. wzrosła ona o 16 proc. Obecnie przedsiębiorca lub konsument, który chciałby być na bieżąco ze zmianami legislacyjnymi, musiałby każdego dnia roboczego czytać średnio 119 stron nowych aktów prawnych i poświęcać na to codziennie pół dnia roboczego, a dokładnie 3 godziny i 59 minut – zaznaczono w opracowaniu.
Jeśli dodać do tego czas potrzebny na przeczytanie tekstów źródłowych (tekstów jednolitych ustaw, w których wprowadzane są zmiany), a także interpretacje podatkowe (rocznie wydawanych jest ich ponad 30 tys.) i najważniejsze orzeczenia sądowe, przedsiębiorca mógłby na czytanie zmian prawnych poświęcać cały swój czas – wskazała firma Grant Thornton.
„Oczywiście nie każdy akt prawny, jaki jest przyjmowany, dotyczy każdego obywatela i każdego przedsiębiorcy. Jednak żeby się o tym dowiedzieć, czy dany akt dotyczy mnie lub mojej firmy, powinienem ten akt przynajmniej pobieżnie przejrzeć. O ile wielkie korporacje mogą sobie na to pozwolić, o tyle drobni przedsiębiorcy nie są w stanie przebrnąć przez tak potężną masę nowych przepisów. Oznacza to, że większość polskich firm jest stale, systemowo narażona na ryzyko łamania prawa, bo zwyczajnie nie jest w stanie się z tym prawem zapoznać” – ocenił w informacji prasowej Grzegorz Maślanko, Partner w Grant Thornton, radca prawny.
Jak wynika z szacunków Grant Thornton, gdyby każda z 4,02 mln osób prowadzących w Polsce działalność gospodarczą wydrukowała przepisy, które weszły w życie w 2015 r., i gdyby wszyscy ci przedsiębiorcy ułożyli te dokumenty jeden na drugim, powstałaby z tego wieża o wysokości prawie 12 tys. km, a do wyprodukowania tak dużej ilości papieru trzeba by wyciąć 11 mln drzew.
„Zdajemy sobie sprawę z tego, że prawo musi być zmieniane, bo świat wokół nas się zmienia i system prawny musi za tymi zmianami nadążyć. Poza tym w przepisach jest mnóstwo błędów i luk, więc trzeba te braki naprawiać, produkując nowe ustawy. Dlatego rozumiemy starania legislatorów, by naprawiać polskie prawo i doceniamy ich dobre intencje. Jednak mamy przekonanie, że skala produkcji prawa w Polsce jest już zdecydowanie za duża i zwyczajnie wymknęła się polskiemu państwu spod kontroli” – skomentował Tomasz Wróblewski.
Jak przypomniano w informacji dla mediów, pierwotnie projekt „Barometr otoczenia prawnego…” miał koncentrować się na mierzeniu produkcji prawa w Polsce. W tym roku został jednak dodatkowo poszerzony o rozbudowany kontekst międzynarodowy – firma Grant Thornton sprawdziła, jak wygląda zmienność prawa we wszystkich krajach Unii Europejskiej. I co z tego wynikło?
Okazuje się, że w latach 2012-2014 Polska wprowadziła w życie 56-krotnie więcej regulacji niż Szwecja, 43-krotnie więcej niż Belgia i 2-krotnie więcej niż Węgry. Nieznacznie (o 5 proc.) wyprzedziliśmy w produkcji prawa nawet słynące z rozbudowanej biurokracji Włochy.
„To porównanie międzynarodowe jednoznacznie potwierdza naszą tezę, że produkcja prawa w Polsce wymknęła się spod kontroli” – zaznaczył Tomasz Wróblewski.
Zdaniem Katarzyny Gierczak-Grupińskiej, prezes Fundacji Firmy Rodzinne, objętość prawa tworzonego w Polsce jest przytłaczająca, a jej przyczyny są przede wszystkim dwie.
„Pierwsza z nich to pośpiech procesu legislacyjnego, który przekłada się na brak należytej staranności w konsultacjach. Z tego wynika też brak odpowiedniej oceny skutków projektowanych regulacji. Druga przyczyna to anonimowość tworzonych aktów prawnych. Według mnie, każda ustawa powinna mieć ojca i matkę – tzn. ktoś powinien się pod nią podpisać. Dzięki temu moglibyśmy sprawdzić, kto odpowiada za wprowadzenie w życie ewentualnych bubli prawnych i przy następnych wyborach rozliczyć się z konkretnym ministrem, posłem, czy partią. Zachęcam obecnych legislatorów do wprowadzenia takiej zasady, jak również do konsultowania swoich pomysłów z podmiotami, które reprezentują interesy różnych grup przedsiębiorców” – oceniła Katarzyna Gierczak-Grupińska.
W ramach projektu powstała strona internetowa www.barometrprawa.pl Są na niej prezentowane najważniejsze wnioski z raportu, a także raz na kwartał uaktualniane wyniki badań zmienności prawa w Polsce. Eksperci Grant Thornton omawiają tam też na bieżąco najważniejsze z punktu widzenia firm ostatnie zmiany przepisów.
(gm)
FOT. © FOTOLIA; CHRISTIAN SCHNETTELKER (www.manoftaste.de)