This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.
Poprawa otoczenia prawnego przedsiębiorców – zmiany od 1.01.2017 r.
Wraz z Nowym Rokiem weszła w życie ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Choć w pozornie niewielkim zakresie, to jednak istotnie zmienia ona dotychczasowe regulacje prawa pracy, prawa handlowego czy regulacji kodeksu cywilnego.
Zmiany w liczeniu terminów
Od 1 stycznia 2017 roku sobota została zrównana z dniem wolnym od pracy. I tak, zgodnie z nową regulacją art. 115 k.c. jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą. W takim przypadku wszystkie terminy na odwołania, oświadczenia, pisma upływają nie w sobotę, w którą wypadałby ostatni dzień danego terminu, a dopiero w poniedziałek – niedziela bowiem niezmiennie pozostaje także dniem wolnym od pracy. Warto pamiętać, że sobota zrównana jest z dniami wolnymi od pracy na gruncie postępowania cywilnego i administracyjnego, w postępowaniu karnym nadal (zgodnie z art. 123 § 3 k.p.k.) dniami wolnymi od pracy zostają tylko niedziele i inne dni ustawowo wskazane jako wolne.
Zmiany w prawie pracy – regulamin, świadectwo pracy, termin
Istotne zmiany wprowadzone zostały w zakresie obowiązków pracodawcy wskazanych w kodeksie pracy zarówno w zakresie indywidualnego, jak i zbiorowego prawa pracy. Od 1 stycznia 2017 r. zmieniono wymóg posiadania regulaminu pracy i regulaminu wynagradzania. Obecnie regulamin pracy i regulamin wynagradzania musi wprowadzić pracodawca, który zatrudnia co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy. Pracodawca zatrudniający mniej niż 50 osób co do zasady może, ale nie musi takiego regulaminu wprowadzać. Wyjątek dotyczy sytuacji, w której pracodawca zatrudnia nie mniej niż 20 i nie więcej niż 50 pracowników, a działająca u niego zakładowa organizacja związkowa wystąpi o ustalenie regulaminu – wówczas pracodawca jest zobowiązany do wprowadzenia regulaminów, o ile nie obejmuje go zakładowy ani ponadzakładowy układ zbiorowy. Dotychczas obowiązek posiadania regulaminów dotyczył pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników, stąd przesunięcie granicy do 50 osób zatrudnionych na umowę o pracę w sposób wyraźny ułatwi funkcjonowanie mikroprzedsiębiorców.
Główną zmianą w indywidualnym prawie pracy jest zrównanie terminów na odwołanie się do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę oraz od rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. W obu przypadkach termin na złożenie odwołania do sądu pracy wynosi 21 dni. Zmiana nie tylko upraszcza rozróżnienie terminów w obu przypadkach, ale też je znacząco wydłuża. Dotychczas, termin pracownika na złożenie odwołania do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę wynosił 7 dni, zaś termin na złożenie do sądu pracy żądania przywrócenia do pracy lub odszkodowania za rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia wynosił 14 dni.
Zmianie uległy także zasady wydawania świadectwa pracy. Od 1 stycznia 2017 r. pracodawca nie jest zobligowany do wydania pracownikowi świadectwa pracy, o ile zamierza z nim zawrzeć kolejną umowę o pracę w ciągu 7 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. W takim przypadku świadectwo pracy ma być wydane na wniosek pracownika – złożony w formie pisemnej lub elektronicznej, przy czym wniosek ten może być złożony w każdym czasie – a nie jak dotychczas za okres maksymalnie 24 miesięcy wstecz. Warto pamiętać, że przepisy przejściowe (art. 22 ustawy zmieniającej) nakładają na pracodawcę obowiązek wydania pracownikom zatrudnionym 1 stycznia 2017 r. na podstawie kolejnej umowy o pracę (zawartej na okres próbny lub na czas określony) świadectw pracy za zakończone do 1 stycznia 2017 r. okresy zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy. Obowiązek ten powinien zostać zrealizowany w ciągu 6 miesięcy, a zatem najpóźniej do 30 czerwca 2017 r. Zgodnie z treścią nowego art. 97 § 13 k.p. pracodawca nie może uzależnić wydania świadectwa pracy od uprzedniego rozliczenia się pracownika. Od 1 stycznia 2017 r. obowiązuje także nowy wzór świadectwa pracy, wprowadzony rozporządzeniem ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie świadectwa pracy z dnia 30 grudnia 2016 r. (DzU Z 2016 r., poz 2292).
Ustawa wprowadza także obowiązek zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności dla umów o współodpowiedzialności materialnej pracowników będących podstawą łącznego powierzenia mienia. Dotychczas, kodeks nie wskazywał rygoru dla ważności takiej umowy, stąd mogła ona także być zawarta w formie ustnej.
Zmiany w prawie spółek
Zmiana nie ominęła także prawa handlowego – ustawa nakłada na członka zarządu obowiązek ujawnienia istnienia sprzeczności interesów, a nie tylko powstrzymania się od udziału w sprawach, w których zachodzi sprzeczność interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest on powiązany osobiście. Wzmocniona została także ochrona wspólników mniejszościowych, którym przyznano prawo nie tylko do żądania zwołania zgromadzenia wspólników, ale także do żądania umieszczenia w porządku obrad określonych spraw poddanych pod obrady. Dodatkowo, prawo do żądania umieszczenia w porządku obrad danej sprawy przyznane zostało także wspólnikowi lub wspólnikom reprezentującym co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego. Wprowadzona zmiana uporządkowała także kwestia ustalania i wypłacania dywidendy w spółkach akcyjnych oraz wskazała termin wypłaty dywidendy w spółkach publicznych (art. 348 k.s.h.) .
Nowe przepisy uporządkowały również instytucję prokurenta, jednoznacznie umożliwiając udzielenie tzw. prokury łącznej niewłaściwej, czyli umocowującej jedynie do współdziałania prokurenta z członkiem zarządu lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania w przypadku spółki osobowej. Regulacja ta zakończyła szeroką dyskusję nad możliwością udzielenia prokury „mieszanej” umożliwiając przedsiębiorcom pełną swobodę, co do wyboru rodzaju prokury.
Karolina Gorczyca
Adwokat i ekonomista działający głownie w obszarze zagadnień związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym dotyczących prawa pracy, własności intelektualnej oraz prawa handlowego. Przez klientów ceniona za szybkość i skuteczność działania oraz elastyczność i kreatywność rozwiązań. Prowadzi kancelarię adwokacką w Krakowie.