Drugi co do wielkości rynek biurowy w Polsce oferuje już ponad 1 milion mkw. nowoczesnej powierzchni.
Kraków z zasobami przekraczającymi milion mkw. powierzchni pozostaje największym regionalnym ośrodkiem biurowym w kraju. Specjaliści Walter Herz szacują, że w drugiej połowie bieżącego roku krakowski rynek może wzrosnąć jeszcze o przeszło 100 tys. mkw., jeśli zostaną dotrzymane terminy zakończenia projektów. W budowie pozostaje około 285 tys. mkw. powierzchni biurowej w prawie 30 prowadzonych obecnie inwestycjach.
Szybki przyrost podaży (ponad 80 tys. mkw. biur oddanych w pierwszej połowie br.) wywołany jest ogromnym zapotrzebowaniem na powierzchnię biurową w stolicy Małopolski. Niemniej, jak zauważają eksperci, pomimo rosnącej oferty i wzrostu współczynnika pustostanów do ponad 9 proc., w aglomeracji krakowskiej nadal odczuwalny jest niedobór biur, szczególnie w przypadku kiedy poszukiwana jest duża powierzchnia.
Największe zapotrzebowanie na biura spośród regionów
Popyt stale rośnie. Tylko w pierwszym półroczu bieżącego roku w Krakowie wynajęte zostało prawie 100 tys. mkw. biur. To ponad 70 proc. średniego popytu rocznego rejestrowanego w ciągu ostatnich 5 lat. Największe umowy na wynajem zawierają tu najczęściej firmy z sektora usług dla biznesu, czego przykładem może być niedawne przedłużenie kontraktu przez firmę Brown Brothers Harriman na wynajem 14,7 tys. mkw. powierzchni w kompleksie Orange Office Park.
Z danych Walter Herz wynika, że Kraków odpowiada za 30 proc. całkowitego wolumenu najmu notowanego na głównych rynkach regionalnych, poza Warszawą (ponad 330 tys. mkw. w pierwszej połowie br.). Większość zawieranych na krakowskim rynku transakcji stanowią umowy typu pre-let. Stolica Małopolski jest zdecydowanym liderem, jeśli chodzi o popyt w miastach regionalnych, za nią plasuje się Wrocław i Trójmiasto.
1 milion mkw. biur w budowie poza Warszawą
W opinii ekspertów Walter Herz, notowana obecnie na rynkach regionalnych najwyższa w historii aktywność deweloperów (łącznie około 1 mln mkw. powierzchni w budowie) nie przyniesie znaczącego wzrostu współczynnika pustostanów. Chłonność rynku jest bowiem tak duża, że nowa powierzchnia biurowa szybko znajdzie najemców. W drugiej połowie tego roku, według obliczeń Walter Herz, zasoby biurowe w miastach regionalnych mają szansę wzrosnąć łącznie o około 330 tys. mkw., w czym największy udział będzie miał Kraków, Trójmiasto i Łódź.
Głównym czynnikiem stymulującym rozwój regionów, w tym także rynku krakowskiego, jest sektor usług dla biznesu. Firmy z tej branży przenoszą do naszego kraju swoją działalność ze względu na dostęp do szerokich zasobów wykwalifikowanej kadry, tańszej niż w Europie Zachodniej, a także niższe stawki wynajmu powierzchni. Inwestorzy, którzy są już obecni w Polsce z kolei nieustannie rozbudowują struktury swoich centrów.
Sektor usług dla biznesu największym inwestorem w regionach
Jako przykład można tu wymienić Shell Business Operations Kraków, zatrudniające 2,7 tys. osób, które w połowie roku otworzył w Krakowie koncern petrochemiczny Shell. Niedawno inwestor uzyskał następne zezwolenie dla swojego krakowskiego ośrodka zlokalizowanego na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej, w którym zwiększy zatrudnienie o kolejne 300 osób. Centrum usług mieści się w czterech zaprojektowanych specjalnie dla firmy budynkach, w których znajduje się 26 tys. mkw. powierzchni biurowej.
W połowie roku w okolicy ronda Mogilskiego oficjalnie otwarty został też budynek biurowy Axis, oferujący 20 tys. mkw., w którym Globalne Centrum Usług Wspólnych ma firma ABB, specjalizująca się w technologiach dla energetyki i automatyki.
Rozbudowa rejony ronda Mogilskiego
Przy rondzie Mogilskim stanie także nowe wielofunkcyjne, krakowskie centrum biznesowe – Unity Centre. Kompleks o funkcji biurowej, usługowo – handlowej i hotelowej będzie składał się z pięciu budynków o zróżnicowanej skali zabudowy. Obiekt powstanie dzięki przebudowie istniejącej konstrukcji wieżowca NOT i budowie czterech nowych budynków. Największy z nich, 27- kondygnacyjna wieża Unity Tower (Tower A), mierząca ponad 102 metry i oferująca 16, 5 tys. mkw. powierzchni najmu brutto, będzie najwyższym budynkiem w Krakowie.
Niedawno został podpisany kontrakt na realizację obiektu. Budowa całego kompleksu ma potrwać do stycznia 2020 roku, a zakończenie prac związanych z fit-outem we wszystkich budynkach planowane jest na czerwiec 2021 roku. Kompleks, który dostarczy 46 tys. mkw. powierzchni, w tym 30-32 tys. mkw. biur i wyróżni się m.in. najwyższym w Krakowie tarasem widokowym połączonym z przeszkloną restauracją.
Inwestycje realizowane z rozmachem
W trakcie realizacji jest również projekt Mogilska Office, który ma być gotowy na koniec 2018 roku. A inwestor obiektu ma już w planach kolejną inwestycję w Krakowie, którą chce zrealizować w okolicy hotelu Chopin. Kompleks Chopin Office ma zapewnić 21 tys. mkw. powierzchni biurowej i 5 tys. handlowo-usługowej. Inwestycja zostanie oddana w 2019 roku.
Przy ulicy Wielickiej trwa natomiast rozbudowa kompleksu Equal Business Park. Budowa trzeciego biurowca wchodzącego w skład inwestycji, który zaoferuje ponad 22 tys. mkw. powierzchni, ma zakończyć się w drugim kwartale przyszłego roku. Niedawno oddany do użytkowania został natomiast budynek Equal 2, który przyniósł ponad 18 tys. mkw. biur. Inwestor przygotowuje również do budowy projekt Tischnera Office, zlokalizowany przy Zakopiańskiej i ulicy Księdza Józefa Tischnera, dzięki któremu zasoby biurowe w Krakowie zwiększą się o kolejne przeszło 32 tys. mkw. powierzchni.
Wśród największych, prowadzonych w Krakowie projektów jest też Podium Park, w którym w trzech budynkach znajdzie się przeszło 65 tys. mkw., w tym ponad 47 tys. mkw. powierzchni biurowej i ponad 3 tys. mkw. powierzchni usługowej. Pierwszy etap inwestycji, usytuowanej przy skrzyżowaniu alei Jana Pawła II i ulicy Izydora Stella-Sawickiego, ma być gotowy w czerwcu 2018 roku.
W połowie tego roku rozpoczęła się też budowa pierwszego etapu kompleksu Fabryczna Office Park, która ma dobiec końca na przełomie 2018 i 2019 roku. Obiekt złożony będzie z trzech budynków biurowych, które wejdą w skład większego projektu – Fabryczna City. Inwestycja realizowana na terenie dawnej fabryki Polmosu zakłada stworzenie małego miasta, w którym poza biurowcami powstaną budynki mieszkalne i rozbudowana część usługowa ulokowana w zabytkowych obiektach.
Autor: Walter Herz