W 2016 r. w Europie ogłoszono rekordową liczbę Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych, które wiążą się z powstaniem nowych miejsc pracy. W minionym roku na Starym Kontynencie odnotowano 5 845 nowych projektów, co oznacza wzrost o 15% rdr. Na inwestycje te przypada co najmniej 259 673 miejsc pracy – to wzrost o 19% rdr. Trzema najpopularniejszymi kierunkami inwestycyjnymi były: Wielka Brytania, Niemcy i Francja, w których zlokalizowano ponad połowę (51%) nowych projektów. Po raz pierwszy od 2008 r. w pierwszej piątce najpopularniejszych europejskich kierunków dla inwestorów zagranicznych znalazła się Polska. Takie dane płyną z najnowszego raportu firmy doradczej EY „Atrakcyjność inwestycyjna Europy” (European Attractiveness Survey). Wkrótce EY Polska opublikuje szczegółowy raport „Atrakcyjność inwestycyjna Polski”, w którym zbadano postrzeganie naszego kraju przez inwestorów zagranicznych.
Rok 2016 okazał się dobrym czasem dla Europy pod względem liczby Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych (BIZ), które wiążą się z powstaniem nowych miejsc pracy i nakładami na środki trwałe. Liderami wzrostu są Szwecja, Włochy i Czechy. W tych krajach odnotowano odpowiednio o 76%, 62% i 57% rdr więcej nowych projektów. Z kolei tylko w 3 krajach spośród europejskiego Top 20 – w Holandii, Belgii i Szwajcarii – było mniej inwestycji zagranicznych niż rok wcześniej. Pomimo dobrych wyników, geopolityczne i makroekonomiczne wyzwania, które stają przed kontynentem z ponad 500 milionami konsumentów i 30 milionami firm, odbijają się na nastrojach inwestorów, zwłaszcza w perspektywie krótkoterminowej. Świadczy o tym fakt, że jedynie 28% ankietowanych przez EY inwestorów planuje rozszerzyć obecność w Europie w kolejnym roku (spadek z 32% rok wcześniej). W ocenie inwestorów zagranicznych termin oczekiwanego powrotu do zrównoważonego wzrostu gospodarczego w Europie nieco się przesunął. O 11 pkt. proc. zmniejszyła się liczba respondentów oczekujących poprawy w terminie krótszym niż 5 lat – z 53% w 2015 r. do 42%, wzrosła natomiast odpowiednio liczba respondentów oczekujących poprawy w terminie dłuższym.
Nowe miejsca pracy – widoczny efekt BIZ
Europa, a zwłaszcza jej część Środkowo-Wschodnia, odnotowała silny wzrost w liczbie nowych miejsc pracy tworzonych w związku z ogłoszonymi BIZ. Nasza część kontynentu odpowiada za ponad połowę (52%) wszystkich nowych miejsc pracy związanych z projektami inwestycyjnymi w 2016 r. Rekordziści to Ukraina (wzrost o 435%) i Mołdawia (wzrost o 220%). Jeśli jednak chodzi o liczby bezwzględne – liderem jest Wielka Brytania. Na Wyspach, pomimo zbliżającej się wizji Brexitu, dzięki inwestycjom ma powstać 43 165 nowych miejsc pracy. Warto jednak zwrócić uwagę, że ten wynik jest tylko o 2% lepszy niż rok wcześniej – to zdecydowanie najniższe tempo wzrostu wśród krajów pierwszej europejskiej dziesiątki. Drugie miejsce w całej Europie i pierwsze w regionie zajęła Polska, w której na nowe BIZ przypada 22 074 stanowisk pracy (wzrost o 12% rdr). Za nimi, w gronie krajów, w których ogłoszono powstanie więcej niż 15 tysięcy nowych miejsc pracy, znalazły się także: Niemcy, Rumunia, Francja, Serbia i Rosja.
– Ćwierć miliona nowych miejsc pracy, tworzonych dzięki nowym inwestycjom zagranicznym w samym tylko 2016 roku to wynik, którego należy Europie pogratulować. Zwłaszcza, że był to okres, w którym wieszczono czas spadku inwestycji i stagnacji gospodarczej z powodu geopolityki. Inwestorzy odpowiedzieli na to rekordową aktywnością i zwiększonym poziomem zaangażowania na kontynencie. To wyraźny sygnał do decydentów kształtujących politykę europejską – biznes wierzy, że nasz kontynent powrócił na ścieżkę wzrostu i gospodarka europejska dobrze funkcjonuje, choć jeszcze w sposób niedoskonały, nierównomierny i nie do końca stabilny – mówi Paweł Tynel, Partner EY i lider Grupy Zarządzania Innowacjami EY. – Warto podkreślić, że w latach 2012-2016 BIZ w Europie wygenerowały – zgodnie z naszymi szacunkami – ponad milion nowych miejsc pracy. To potwierdzenie wiary inwestorów w Stary Kontynent, pomimo licznych wewnętrznych kłopotów – dodaje Paweł Tynel.
USA – największym europejskim inwestorem zagranicznym
Co piąty nowy projekt w Europie został w 2016 r. wygenerowany przez inwestorów ze Stanów Zjednoczonych Ameryki bądź Kanady. To firmy z Ameryki Północnej okazały się największymi inwestorami zagranicznymi (spoza Europy) na naszym kontynencie. Z nimi bowiem związanych było w minionym roku 1 310 projektów (22% całości). Jednak laur największego inwestora należy do firm europejskich – aż 3 272 nowe projekty (56% całości) odnotowane w 2016 r. były związane z wewnątrzwspólnotowymi inwestycjami bezpośrednimi, a z nimi 138 431 nowych miejsc pracy. Analizując poszczególne państwa, w generowaniu BIZ w innych krajach prym wiodły Niemcy (651 projektów poza własnym krajem), Francja (346), Wielka Brytania (335), Szwajcaria (289) i Włochy (187).
Trzecim inwestorem zagranicznym w Europie w ubiegłym roku okazały się Chiny, które zwiększyły swoje zaangażowanie biznesowe o jedną czwartą. Chińskie przedsiębiorstwa ogłosiły na naszym kontynencie 297 projektów, z którymi wiąże się 7 919 miejsc pracy. Warto zaznaczyć, że dwie trzecie projektów chińskich firm dotyczyło inwestycji w przedsiębiorstwa działające w obszarze sprzedaży i marketingu. Inwestorzy z Państwa Środka pozostawali również aktywni w sektorze produkcji.
Europa silna usługami i produkcją
W ubiegłym roku w sektorze usług biznesowych i rozwoju oprogramowania odnotowano razem jedną czwartą wszystkich nowych projektów BIZ w Europie. O sile europejskiej transformacji cyfrowej świadczy fakt, że to sektor rozwoju oprogramowania okazał się w 2016 r. największym źródłem realizacji projektów z kapitałem zagranicznym w Europie, generując 780 projektów. Jednak to w usługach biznesowych nastąpił największy wzrost rok do roku – aż o 47%. Patrząc na nowe miejsca pracy, na inwestycje w usługi biznesowe w Europie przypada ich aż 27 513, osiągając niemalże stuprocentowy (98%) wzrost rdr. Jednak najwięcej miejsc pracy wiąże się z inwestycjami w sektorze motoryzacyjnym – aż 60 249 (wzrost o 64%).
O sile naszego kontynentu wciąż stanowi produkcja. W tym sektorze powstało bowiem 1 538 projektów BIZ (29% całości). Zagłębiem produkcyjnym Europy nadal pozostaje jej część środkowo-wschodnia. To tutaj powstało 755 projektów z tej branży. Stanowi to niemalże połowę (49%) wszystkich projektów produkcyjnych na Starym Kontynencie.
Inwestorzy wierzą w Europę
Pytana o prawdopodobny wpływ Brexitu na działalność ich przedsiębiorstw, zdecydowana większość (80%) inwestorów już obecnych w Europie twierdzi, że wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, nie skłania ich do przygotowywania planów relokacji biznesu. Potwierdzają to dane – wśród BIZ w 2016 r. 68% stanowiły nowe projekty, 30% to powiększanie istniejących inwestycje, a zaledwie 2% to zmiana lokalizacji biznesu. Równocześnie jednak zagraniczni przedsiębiorcy podkreślają obawy związane z ewentualnymi konsekwencjami podatkowymi, administracyjnymi i regulacyjnymi. Pomimo niepewności wobec klimatu geopolitycznego, 65% ankietowanych przez EY optymistycznie wyraża się o przyszłości Unii Europejskiej. Potwierdzają, że swobodny przepływ towarów i usług, kapitału oraz pracowników w 28 państwach członkowskich UE nadal zapewnia atrakcyjne środowisko do rozwoju przedsiębiorstw i inwestowania.
Inwestycyjne miejsce Polski w Europie
Raport EY potwierdza silną pozycję Polski na inwestycyjnej mapie Europy, nie tylko naszego regionu. W 2016 r. w naszym kraju ogłoszono 256 nowych projektów BIZ. To wzrost o 21% z 211 projektów rok wcześniej. Na te inwestycje przypada w Polsce co najmniej 22 074 miejsc pracy – wzrost o 12% z 19 651 w 2015 r. W obu kategoriach okazaliśmy się niekwestionowanym liderem Europy Środkowo-Wschodniej. Również Warszawa odnotowała wzrost, jako jedno z najbardziej atrakcyjnych miast kontynentu. W pierwszej trójce atrakcyjnych inwestycyjnie lokalizacji stolicę Polski wskazało 8% badanych przez EY – o 4 pkt. proc. więcej niż rok wcześniej. Więcej informacji na temat pozycji Polski na inwestycyjnej mapie Europy w raporcie EY „Atrakcyjność inwestycyjna Polski”, który ukaże się wkrótce.
O raporcie EY „Atrakcyjność Inwestycyjna Europy 2017″
Badanie EY „Atrakcyjność inwestycyjna Europy 2017″ (European Attractiveness Survey: Investors vote „remain” in Europe) składa się z dwóch części: danych gromadzonych w ramach EY Global Investment Monitor o inwestycjach zagranicznych w Europie w roku 2016 (z wyłączeniem inwestycji portfelowych oraz fuzji i przejęć) oraz badania postrzegania przez inwestorów zagranicznych poszczególnych krajów oraz miast. Dokładność danych potwierdzana jest telefonicznie bezpośrednio u inwestorów. W badaniu zidentyfikowano w Europie w 2016 roku 5 845 nowych Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych. Badanie ankietowe zostało przeprowadzone w marcu 2017 r. Na pytania EY dotyczące postrzegania atrakcyjności Europy odpowiedziało 505 respondentów – decydentów biznesowych odpowiedzialnych za inwestycje.
