Wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie, jaka forma sfinansowania zakupu samochodu osobowego jest lepszym wyborem: kredyt inwestycyjny, leasing finansowy czy operacyjny. Odpowiedź w dużej mierze będzie zależeć od indywidualnych potrzeb podatnika i rodzaju prowadzonej działalności, jednak zdecydowana większość firm wybiera leasing operacyjny. Dlaczego? Na to pytanie odpowiadają ekspertki.
Przy leasingu operacyjnym VAT zapłacisz w ratach
Głównym atutem leasingu operacyjnego jest możliwość zapłaty podatku VAT w ratach, zgodnie
z harmonogramem spłat rat leasingowych. Przy leasingu finansowym nie ma takiej możliwości, ponieważ VAT płatny jest w całości z góry przy pierwszej racie, po dokonaniu odbioru przedmiotu leasingu. Jest to istotna różnica, zwłaszcza dla podatników, którzy będą użytkować samochód osobowy, będący przedmiotem leasingu w tzw. sposób mieszany, czyli zarówno na potrzeby osobiste, jak i w celach służbowych. Zapłacony wówczas podatek nie może być odliczony w całości, a jedynie w 50%. Nieodliczona część VAT-u stanowi koszt podatkowy w przypadku leasingu operacyjnego lub podwyższa podstawę amortyzacji w przypadku leasingu finansowego. W myśl przepisów, które weszły w życie w kwietniu 2014 r, możliwość odliczenia całości VAT-u przy zakupie i eksploatacji samochodów osobowych, mają podatnicy, którzy wykorzystują pojazd wyłącznie dla potrzeb prowadzonego przedsiębiorstwa. Oprócz tego, należy spełnić dodatkowe warunki:
- zarejestrować samochód w urzędzie skarbowym na formularzu VAT-26,
- prowadzić szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu dla celów VAT,
- oraz stworzyć regulamin użytkowania pojazdu w firmie.
Leasing operacyjny jest rodzajem leasingu, w którym przedmiot leasingu, zaliczany jest do składników majątkowych przedsiębiorcy. Leasingodawca ma obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Natomiast raty, wraz z opłatą wstępną, w całości stanowią koszt uzyskania przychodu. Podatek VAT doliczany jest do każdej raty leasingowej, a leasingobiorca ma prawo wykupić przedmiot leasingu po upłynięciu okresu umowy.
Uwaga na część odsetkową w racie leasingu finansowego
Przy leasingu finansowym rata nie jest w całości kosztem przedsiębiorcy, a jedynie jej część odsetkowa. W przypadku tej formy finansowania, przedmiot również zalicza się do składników majątkowych leasingobiorcy, a zatem to przedsiębiorca dokonuje odpisów amortyzacyjnych, które wraz z częścią odsetkową rat leasingowych zalicza do kosztów uzyskania przychodu. Przy leasingu finansowym znaczącym obciążeniem jest podatek VAT doliczony do wartości netto samochodu. Przedsiębiorca musi go zapłacić w całości przy pierwszej racie leasingowej. W leasingu finansowym nie ma wykupu. Klient staje się właścicielem przedmiotu wraz z zapłaceniem ostatniej raty leasingowej.
Odpis amortyzacji samochodu w leasingu
Jak widać podstawową różnicą między leasingiem finansowym, a leasingiem operacyjnym, jest możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych. To z kolei wpływa na wysokość kosztów podatkowych stron umowy leasingowej. Niższe koszty początkowe powodują, że przedsiębiorcy zdecydowanie chętniej wybierają leasing operacyjny. Pozwala on zwiększyć bieżące koszty zwłaszcza przy krótkim okresie leasingowania. Inaczej jest w leasingu finansowym, gdzie okres ten uzależniony jest od okresu amortyzacji danego środka trwałego, przewidzianego przez przepisy podatkowe. Leasingobiorca może dokonywać jedynie odpisów amortyzacyjnych w stałej wysokości, wynikającej z odpowiednich przepisów, bez względu na to, jaka była faktyczna wysokość opłat leasingowych w danym roku podatkowym.
Jest to istotna kwestia, zwłaszcza przy leasingu samochodów osobowych. Istnieje bowiem limit (art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT), dotyczący odpisów amortyzacyjnych, które można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jest to równowartość 20 000 euro, przeliczana według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania samochodu do użytku. Przepis ten ogranicza więc zaliczenie w koszty odpisów amortyzacyjnych dla samochodów osobowych o wartości wyższej niż 20 000 euro. Przy planowanym zakupie samochodu o takiej wartości, leasing operacyjny jest zdecydowanie lepszym rozwiązaniem, gdyż przy odpowiednim rozłożeniu rat leasingowych oraz ostatniej raty wykupu samochodu, mamy możliwość zaliczenia w koszty całej wartości netto samochodu.
Patrząc przez pryzmat kredytu jako formy finansowania zakupu samochodu, ważnym czynnikiem jest zdolność kredytowa Klienta, ponieważ musi ten mieć ją w pełnej wysokości, aby uzyskać kredyt.
Zabezpieczenie stanowi samochód – czyli wpis w Karcie pojazdu i/lub dowodzie rejestracyjnym. Klient otrzymuje za zakup FV ze stawką – kwota Raty i zw na odsetki lub notę i odsetki wrzuca w koszty. Przy leasingu różnicą jest to że dochodzi jeszcze kwestia VAT-u – opisana powyżej.
Jest jeszcze kilka innych aspektów, które należy rozpatrzeć przy wyborze formy finansowania zakupu samochodu osobowego. Jednym z nich jest np. kwestia jego sprzedaży, zarówno w trakcie trwania umowy, o ile przewiduje ona taką możliwość. Nie sposób wyliczyć ich wszystkich, nie biorąc pod uwagę indywidualnych potrzeb, planów i sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Jednak nawet bez tego można uznać, że najprostszą formą jest leasing operacyjny. Daje przedsiębiorcy najwięcej możliwości odliczeń podatkowych, zarówno w VAT jak i w podatku dochodowym, a stałe opłaty w wysokościach wyznaczonych harmonogramem spłat ułatwiają mu zaplanować budżet firmy.
Monika Mojzesowicz
Dyrektor Departamentu Produktów Dla Firm Expander Advisors
Katarzyna Gawdzik, Biuro Księgowe Konkretna Księgowość