Cyfryzacja jest nieodzowną częścią zmian zachodzących w sposobie funkcjonowania biznesów, choć technologie konsekwentnie przejmowały już ten obszar od lat, to pandemia wymusiła błyskawiczne adaptacje szeroko pojętych innowacji. Według badań, firmy, które planują budżety na cyfrową transformację, przeznaczą je na wdrożenie rozwiązań chmurowych (50 proc.), rozwój zbiorów danych i analitykę (45 proc.) oraz technologie mobilnego internetu (44 proc.) . Zmiany widać już w praktyce na rynku, duże instytucje finansowe wchodzą we współpracę z fintechami lub w nie inwestują, np. Bank Pekao wprowadzany jest do e-commerce przez operatora płatności Tpay.
Cyfrowe i spersonalizowane finanse
Branża finansowa coraz bardziej polega na personalizacji produktów i w rezultacie, zmienia sposób i rodzaj komunikowanych przekazów. “Bank dla każdego”, “uniwersalne produkty bankowe” – hasła i slogany jeszcze dotychczas traktowane jako wyróżnik i zaleta instytucji finansowych, postrzegane są teraz jako przestarzałe i niedopasowanie do zmieniającego się krajobrazu nowoczesnych finansów. Dotyczy to zarówno bankowości konsumenckiej, jak i tej dla przedsiębiorców, którzy również stanowią część mniejszych społeczności i chcą być z nimi identyfikowane. Banki są kojarzone z mało elastycznym podejściem, mało spersonalizowanymi rozwiązaniami i przede wszystkim brakiem zrozumienia potrzeb różnych grup odbiorców. A te, mogą znacznie różnić się, zwłaszcza teraz, kiedy społeczeństwa są wyjątkowo spolaryzowane.
Bankowanie, płatności i sposób, w jaki uzyskujemy dostęp do naszych pieniędzy również przechodzą dużą transformację, dając branży usług finansowych wiele możliwości, ale również wiele wyzwań. Tym bardziej podczas trwającej pandemii COVID-19, która zwróciła uwagę na rosnącą potrzebę cyfryzacji finansów, umożliwiając przejście na bezpieczne i zintegrowane finanse cyfrowe, również dla przedsiębiorców.
Aleksander Majchrzak, prezes lendtechu Wealthon, uważa, że wraz z pojawieniem się fintechów i open banking „monopol” banków jest wystawiony na próbę, ponieważ firmy spoza tradycyjnej sfery instytucji finansowych zaczynają oferować produkty i usługi finansowe w postaci cyfrowej. Fintech oprócz elastyczności, szybko podejmuje decyzje, nie ma skomplikowanych procedur, a dzięki technologiom i AI szybko finalizuje transakcje i procesuje dokumenty.
Specjalizacja i znalezienie niszy jest trendem jaki zaczyna dominować w środowisku technologicznym. Dobrym przykładem jest Wealthon, polski lendtech dla mikroprzedsiębiorców, który na początku działalności wypracował swoją specjalizację i skupił się na udzielaniu pożyczek celowych na pokrycie zaległości w ZUS i US, potrzebnych do uzyskania finansowania bankowego lub gwarancji PFR w ramach tarcz antykryzysowych rządu. Kolejnym przykładem, już w skali globalnej, jest UBS, który zainwestował w platformę do spłacania pożyczek studenckich FutureFuel.io. Choć dla tak dużej instytucji finansowej tego typu posunięcie będzie stanowić zaledwie ułamek działalności czy potencjalnych przychodów, to wskazuje to na nowy trend – decentralizacji banków, które od niedawna zaczęły intensywnie inwestować w fintechy.
Instytucje finansowe oprócz podejścia stricte biznesowego, skupiającego się na specjalizacji produktowej (poprzez remarketing lub użycie anonimowych danych) poszło o krok dalej. W efekcie, zaczynają identyfikować się z grupami społecznymi czy mniejszościami, patrząc przez pryzmat emocji i przywiązania do tradycji i kultury, które je otaczają. Choć takie podejście przez niektórych jest uważane za kontrowersyjne, to w praktyce zaczyna przyciągać coraz więcej klientów.
Przykłady spersonalizowanych rozwiązań finansowych:
Aplikacja do bankowości cyfrowej dla osób LGBTQ +
W ubiegłego roku została uruchomiona pierwsza aplikacja dedykowana osobom LGBTQ+ w Stanach Zjednoczonych. Platforma Daylight zapewnia dostęp do narzędzi zarządzania finansami dostosowanymi do osób, które identyfikują się z tą społecznością. Według spółki w USA ten rynek obejmuje co najmniej 15 milionów osób, których siła nabywcza szacowana jest na prawie 1 bilion USD. Współzałożyciel i dyrektor generalny Daylight, Rob Curtis, dostrzegł potencjał i założył platformę bankowości cyfrowej stworzoną specjalnie dla i przez członków społeczności LGBTQ +.
Bank dla społeczności katalońskiej
Katalonia, choć jest częścią Hiszpanii od lat próbuje się odseparować od centralnego władz kraju. Choć do tej pory nie udało się osiągnąć tego celu, to społeczność katalońska silnie podkreśla swoją identyfikację i odrębność, również w świecie finansów. Nowy bank – 11Onze, który oferuje połączenie cyfrowych i tradycyjnych usług bankowości, a także prywatną sieć społeczności banku i marketplace B2B zaadresował te potrzeby. Startup wywołał duże zainteresowanie w środowisku inwestorów, zwłaszcza tych pochodzących z Katalonii. W efekcie, ponad 148 prywatnych inwestorów zostało udziałowcami-założycielami nowego cyfrowego banku przeznaczonego wyłącznie dla tej społeczności.
Założyciel 11 Onze, James Sène, mówi, że status cyfrowego banku nie zagrozi jego ambicjom oferowania spersonalizowanych usług. Twierdzi, że każdy klient będzie połączony z dedykowanym pracownikiem, który również jest Katalończykiem. Sène chce zachować lokalny i intymny charakter banku.
Cheese platforma bankowości cyfrowej dla społeczności azjatyckich
Cheese, jest amerykańską platformą bankowości cyfrowej skierowaną do społeczności azjatyckich. Spółka zebrała 3,6 miliona dolarów w ramach pierwszego finansowania. Startup buduje platformę dla blisko 21 milionów Amerykanów pochodzenia azjatyckiego w Stanach Zjednoczonych. Grupa ta reprezentuje najszybciej rozwijającą się, najbardziej zamożną i najlepiej wykształconą ze wszystkich grup etnicznych w kraju. Według Cheese Azjaci byli często przedmiotem dyskryminacji i nierównych szans w Ameryce, stojąc w obliczu wyzwań związanych z zabezpieczeniem podstawowych usług bankowych z powodu braku historii kredytowej i barier językowych.
Użytkownicy otrzymają kartę debetową wydaną przez Coastal Community Bank, nawet jeśli nie mają historii kredytowej. Konta oferują płatności “z góry” przed otrzymaniem wynagrodzenia na koncie, 3% premię za polecanie, 0,3% oprocentowania konta i do 10% zwrotu gotówki przy zakupach u ponad 10000 sprzedawców na dedykowanym marketpalce’ie.
Rewire buduje neobank dla migrantów
Izraelski fintech Rewire, który opracował transgraniczne międzynarodowe usługi bankowe dla pracowników migrujących, którzy mieszkają i podróżują pomiędzy dwoma lub więcej krajów. Choć grupa z pozoru może wydawać się niewielka, to w 2020 r. spółka potroiła swoja bazę klientów i obsługuje blisko 500 000 osób. Rewire zamknąła rundę finansowanie w serii B, przez platformę OurCrowd, w której zebrała 20 milionów dolarów. Oferuje usługi przekazów pieniężnych, prowadzenie rachunku płatniczego i kartę debetową, w planach jest uruchomienie płatności za rachunki i ubezpieczenia, usługi kredytowe i pożyczkowe, inwestycje i rachunki oszczędnościowe, aby stworzyć kompletną platformę dla migrantów.
Neobank dla Afroamerykanów
First Boulevard, neobank obsługujący społeczność afroamerykańską, zebrał 5 milionów dolarów na etapie pre-seed, a jednym z inwestorów jest Barclays. Spółka jest jednym z kilku cyfrowych banków – w tym Tenth i Greenwood – które pojawiły się w ostatnich miesiącach, gdy ruch The Black Lives Matter zaczął coraz bardziej wybrzmiewać w mediach na całym świecie. Startup zaadresował problem luki majątkowej społeczności afroamerykańskich w USA, występującej również w branży usług finansowych.
Startup założony przez doświadczonych przedsiębiorców Donalda Hawkinsa i Asyę Bradley, buduje platformę oferującą bezpłatne karty debetowe, edukację finansową oraz marketplace dla afroamerykańskich przedsiębiorców, z opcją cashbak. Neobank oferuje również technologię pomagającą w automatyzacji oszczędzania i budowania celów majątkowych.