W świecie współczesnego biznesu, w którym relacje międzyludzkie odgrywają coraz większą rolę, niezwykle istotne staje się zrozumienie i stosowanie zasady wzajemności – zasady win-win. To nie tylko elegancka teoria z podręczników negocjacyjnych, ale przede wszystkim praktyczna postawa, która decyduje o jakości współpracy, długofalowych efektach i wzajemnym szacunku.
Zbyt często obserwujemy przypadki, w których jedna ze stron – choćby z racji swojej pozycji czy chwilowej przewagi – oczekuje, że druga strona będzie „dawać” bez wzajemności. Przejawem tego zjawiska może być choćby nieuczciwa praktyka niektórych agencji PR, które oczekują darmowej promocji w mediach, bez jakiejkolwiek formy wdzięczności. Przesyłki z upominkami, zaproszenia na wydarzenia czy inne formy docenienia współpracy nie są jedynie miłym gestem – to wyraz szacunku i uznania dla pracy drugiej strony.
Zaufanie to podstawa
Warto przytoczyć słowa amerykańskiego przedsiębiorcy i autora bestsellerów Stephena Coveya:
„Zaufanie jest walutą relacji. Im więcej dajesz, tym więcej dostajesz. Ale jeśli nie inwestujesz, nie możesz oczekiwać zwrotu.”
To podejście znajduje zastosowanie nie tylko w relacjach medialnych. Dobrym przykładem może być również współpraca na linii mentor – podopieczny. Jeśli mentor dzieli się swoją wiedzą, doświadczeniem, kontaktami i czasem, a podopieczny nie wykazuje inicjatywy ani zaangażowania – współpraca taka bardzo szybko przestaje mieć sens. Z kolei, gdy obie strony inwestują: jedna swoją wiedzę, druga energię i otwartość – pojawia się efekt synergii, który daje obu stronom korzyści wykraczające poza początkowe oczekiwania.
Warto w tym kontekście przywołać również słowa polskiego biznesmena i mecenasa sztuki, Jerzego Staraka:
„Relacje w biznesie to nie tylko interes, to zobowiązanie. Kto daje i niczego nie oczekuje, buduje zaufanie. Kto bierze i nie daje nic w zamian, traci to zaufanie bezpowrotnie.”
Zdrowy ekosystem biznesowy
Zasada wzajemności nie oznacza obowiązku wzajemnych świadczeń w tej samej formie, ale zakłada pewien balans – emocjonalny, wartościowy, wizerunkowy. Można „odwdzięczyć się” nie tylko materialnie, ale również rekomendacją, udostępnieniem treści, zaproszeniem do projektu, dobrym słowem w odpowiednim gronie.
Warto dbać o to, by w relacjach zawodowych – niezależnie od branży – żadna ze stron nie czuła się wykorzystywana. Tylko wtedy możliwe jest budowanie etycznego, trwałego i zdrowego ekosystemu biznesowego.
Bo prawdziwy sukces nie rodzi się tam, gdzie jedna strona wygrywa kosztem drugiej. Sukces rodzi się tam, gdzie obie strony czują, że ich wkład został zauważony, doceniony i odwzajemniony.